Diễn biến tình hình xuất khẩu sau khi Mỹ áp thuế đối ứng với Việt Nam

Sau khi Mỹ áp thuế đối ứng lên hàng hóa Việt Nam, bao gồm cả đồ gỗ, tình hình xuất khẩu đã có những diễn biến đáng chú ý:

Việc Mỹ áp thuế đối ứng đã tạo ra một cú sốc lớn đối với ngành xuất khẩu đồ gỗ Việt Nam, gây ra nhiều thách thức trước mắt. Tuy nhiên, các doanh nghiệp và chính phủ đang nỗ lực ứng phó và tìm kiếm các giải pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực và hướng đến sự phát triển bền vững trong tương lai.

Tác động tiêu cực ban đầu:

• Giảm sức cạnh tranh: Mức thuế đối ứng 46% mà Mỹ áp đặt lên Việt Nam được xem là rất cao, làm tăng đáng kể giá thành sản phẩm đồ gỗ Việt Nam khi xuất khẩu sang thị trường này. Điều này khiến đồ gỗ Việt Nam trở nên kém cạnh tranh hơn so với các quốc gia khác không bị áp thuế hoặc chịu mức thuế thấp hơn (ví dụ: Trung Quốc 34%, Ấn Độ 26%, Thái Lan 37%).
• Nguy cơ giảm kim ngạch xuất khẩu: Với việc giá thành tăng cao, các nhà nhập khẩu Mỹ có thể giảm khối lượng nhập khẩu từ Việt Nam hoặc chuyển hướng sang các nhà cung cấp khác. Các chuyên gia dự đoán kim ngạch xuất khẩu gỗ của Việt Nam sang Mỹ có thể giảm đáng kể, ước tính khoảng 30% trong năm 2025 nếu thuế đối ứng 10% được áp dụng (các nguồn tin trước đó còn lo ngại về mức thuế 46%).
• Ảnh hưởng đến doanh nghiệp: Các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu đồ gỗ Việt Nam, đặc biệt là những doanh nghiệp có tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ lớn (chiếm trên 50% tổng kim ngạch xuất khẩu gỗ của Việt Nam), sẽ chịu tác động trực tiếp và nặng nề nhất. Họ có thể phải đối mặt với việc giảm đơn hàng, giảm doanh thu, thậm chí phải cắt giảm sản xuất và lao động.
• Tâm lý lo ngại và bất ổn: Thông tin về việc Mỹ áp thuế đối ứng đã gây ra tâm lý lo ngại và bất ổn trong cộng đồng doanh nghiệp gỗ, ảnh hưởng đến các quyết định đầu tư và kế hoạch phát triển dài hạn.

Phản ứng và nỗ lực ứng phó:

• Phản đối và đàm phán: Chính phủ Việt Nam, thông qua Bộ Công Thương, đã có công hàm đề nghị phía Mỹ tạm hoãn quyết định áp thuế để có thời gian trao đổi và tìm giải pháp hợp lý cho cả hai bên. Các hiệp hội ngành gỗ cũng đang nỗ lực làm việc với các đối tác và cơ quan chức năng để làm rõ các vấn đề liên quan và tìm kiếm giải pháp.
• Đa dạng hóa thị trường: Các doanh nghiệp gỗ Việt Nam đang tích cực tìm kiếm và mở rộng thị trường xuất khẩu sang các quốc gia khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, EU và các thị trường mới tiềm năng khác như Brazil. Việc tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để có ưu đãi thuế quan tại các thị trường này đang được chú trọng.
• Nâng cao năng lực cạnh tranh: Để đối phó với việc giá thành tăng do thuế, các doanh nghiệp đang tìm cách giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, đầu tư vào công nghệ và cải tiến quy trình sản xuất để tăng năng suất và hiệu quả.
• Tập trung vào thị trường nội địa: Trong bối cảnh xuất khẩu gặp khó khăn, thị trường nội địa được xem là “phao cứu sinh” để duy trì hoạt động và đạt mục tiêu tăng trưởng. Các doanh nghiệp đang có xu hướng đẩy mạnh khai thác thị trường trong nước.
• Kiểm soát nguồn gốc xuất xứ: Vấn đề gian lận xuất xứ tiếp tục được các doanh nghiệp và cơ quan quản lý chú trọng để tránh các biện pháp trừng phạt thương mại không đáng có. Việc minh bạch hóa nguồn gốc nguyên liệu và quy trình sản xuất là rất quan trọng.

Dự báo và triển vọng:

• Khó khăn trong ngắn hạn: Dự kiến tình hình xuất khẩu đồ gỗ sang Mỹ sẽ gặp nhiều khó khăn trong ngắn hạn do tác động của thuế đối ứng.
• Cơ hội tái cơ cấu và phát triển bền vững: Về dài hạn, đây có thể là cơ hội để ngành gỗ Việt Nam tái cơ cấu, giảm sự phụ thuộc quá lớn vào một thị trường, đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao giá trị gia tăng, hướng đến phát triển bền vững hơn.
• Sự cần thiết của hỗ trợ từ chính phủ: Sự hỗ trợ kịp thời và hiệu quả từ Chính phủ trong việc đàm phán thương mại, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, xúc tiến thương mại và phát triển thị trường mới là rất quan trọng để giúp ngành gỗ vượt qua giai đoạn này.